WIJN en SPIJS: Welke wijn past bij welk gerecht?

Introductie Wijn & Spijs

Wijn en Spijs, spijs en wijn, foodpairing, smaakcombinaties; tja elke keer vraag je je opnieuw af ‘welke wijn past bij het eten’. Het lijkt een simpele vraag, maar eigenlijk is er nooit HET ultieme antwoord. Er zijn heel veel factoren die een rol spelen bij wijn en spijs combinaties. Ik ga je helpen de weg te vinden in dit duistere doolhof van schappen vol met wijn. Zodat je een volgende keer makkelijker zelf je keus kunt bepalen. Er leiden vele wegen naar Rome. Je kunt vanuit verschillende oogpunten kijken naar de te volgen weg. Wat neem je als uitgangspunt?

Inhoud van deze pagina

Wijn en Spijs: houd het simpel
Wijn en Spijs: de I Love Food & Wine methode
Wijn en Spijs stappenplan
Stap 1: bepaal de dominante smaak
Wat is de dominante smaak?
Stap 2: combineer op smaakgehalte (gewicht)
Stap 3: hoe is het mondgevoel
Bereidingswijze bepaalt smaakintensiteit
Conclusie
Voorbeelden van goede Wijn Spijs combinaties
Welke wijn past bij…
Workshop doen Wijn & Spijs combineren

 

Wijn en Spijs: houd het simpel

Als je geen zin hebt om heel erg na te denken over de perfecte wijn en spijscombinatie, of geen tijd hebt om informatie op te zoeken over welke wijn bij het gerecht past, zijn er ook simpele wegen die leiden naar Rome:

1.Kies de wijn die je lekker vindt. Negen van de tien keer is dit helemaal niet zo slecht, want je kiest iets waar je sowieso van houdt. Dus dan smaakt het al gauw prima.

2.Vertrouw op de streek. Eet je een gerecht uit een bepaald land of regio, dan combineren de wijnen uit die streek vaak wonderwel goed. Je hoeft dan niet na te denken.

Bolognesesaus
Spaghetti met de beste bolognesesaus ever…: daar drink je Chianti bij!

Wijn en Spijs: de I Love Food & Wine methode

Wil je gaan voor de meest ultieme wijn en spijs combinatie als je op zoek bent naar de juiste wijn bij je gerecht, dan kun je ook mijn stappenplan volgen. Het is een heerlijke ontdekkingstocht door de culinaire wereld van smaken. Ik geef je de handvatten zodat je meer inzicht krijgt hoe je komt tot een verantwoorde keuze die leidt tot een succesvolle wijn en spijs combinatie! Mijn inzichten zijn gebaseerd op de ideeën van Peter Klosse van de Academie voor Gastronomie, zijn boek Het Proefboek.

Wijn en Spijs stappenplan

Het is mijn bedoeling dat je een wijn bij je gerecht vindt waarbij ze elkaar de ruimte geven. Smaken verbeteren, accentueren, of ongunstigheden misschien juist verzwakken. Zowel gerecht als wijn krijgen een lift. Het allerbelangrijkste uitgangspunt is: het zoeken naar harmonie. Je zoekt naar balans. Hoe doe je dat?

Mijn stappenplan in het ‘wijn en spijs combineren’ bestaat uit drie delen. Bepaal eerst smaak, gewicht en structuur.

Stap 1: bepaal de dominante smaak

Belangrijk is hierbij dat je ook smaken en geuren kunt herkennen. Probeer (doe dit je hele leven) alle ingrediënten in de keuken zoveel mogelijk sec te proeven en te besnuffelen. Hierdoor bouw je een zogenaamde SMAAKBIBLIOTHEEK op. Die herinneringen heb je nodig om goede combinaties te kunnen maken, dus ook om de perfecte wijn en spijs combinatie te creëren.

Wat is de dominante smaak?

Wanneer je een wijn zoekt bij een bepaald gerecht is het heel belangrijk om vast te stellen wat de dominante smaak is: zoet, zout, zuur, bitter, pikant, fris, rijp… en welke aroma’s je aantreft. Een gerecht is namelijk veel meer dan alleen het hoofdingrediënt. Dit is erg belangrijk om te beseffen bij het bedenken welke wijn bij welk gerecht past. Als voorbeeld: gebraden kip smaakt mals, zacht en vrij neutraal. Geef je er een licht zoete paprikajam bij als saus. Dan verandert de smaak van het totale gerecht. Dan wordt de saus leading in de keus van je wijn.

Ook bijgerechten kunnen het totaal nog verder beïnvloeden en de keus van je wijn misschien opnieuw veranderen. Het maakt bijvoorbeeld uit of je bij deze kip met zoete paprikajam als bijgerecht gefrituurde knapperige frietjes serveert of een risotto met truffel. De frietjes maken het totaal iets strakker en lichter, terwijl de risotto het totaal ronder, filmender en complexer maakt.

Stap 2: combineer op smaakgehalte (gewicht)

Maak een inschatting van het gewicht van een gerecht. Hiermee bedoel ik: gewicht oftewel de zwaarte van het gerecht. Dus een gerecht kan licht, zwaar of krachtig zijn. Bijvoorbeeld: gepocheerde vis is licht, maar hazenpeper is een zwaar gerecht met een hoog smaakgehalte. Voor een goede wijn en spijs combinatie, kies je dus vervolgens een wijn die hetzelfde gevoel van ‘gewicht’ heeft.

Stap 3: hoe is het mondgevoel?

Wat is de structuur van je gerecht, hoe voelt het aan in de mond. Is het mondgevoel strak of filmend? De bereidingswijze van het gerecht beïnvloedt de structuur van het hoofdingrediënt. Welke kooktechniek is er gebruikt? Stomen, bakken, stoven, grillen, frituren, koken (pocheren) of wokken. Hierdoor wordt het gerecht anders, het verandert: het wordt korrelig, krokant of juist rond, romig en smeuïg.

Bereidingswijze bepaalt smaakintensiteit

Wanneer je een ingrediënt gaat stomen, dan levert dit zachte, fragiele smaken op. Zet hier tegenover dus een wijn die dezelfde eigenschappen heeft. Dus de bereidingswijze bepaalt ook de smaakintensiteit van gerecht en dus de wijn. Dus hoe meer smaak in een gerecht, hoe zwaarder (body) de wijn mag zijn.

Oplopend in smaakintensiteit door de bereidingswijze: rauw, stomen, pocheren, koken, frituren, bakken, braden, grillen roosteren, stoven, konfijten.

Conclusie

Eerst analyseren en ontleden, dan combineren.

  1. Benoem de kenmerkende smaken
  2. Weeg het gewicht (smaakgehalte) van het gerecht
  3. Stel vast hoe het gerecht aanvoelt in de mond

Daarna nadenken over je wijnkeuze. Wijn moet op dezelfde lijn zitten als het gerecht. Dan ontstaat er balans / evenwicht, en blijven beide onderdelen overeind. Of ze kunnen elkaar zelfs naar een hoger niveau tillen. Zo creëer je een goede foodpairing!

Voorbeelden van goede Wijn Spijs combinaties

Bij welk gerecht kies je welke wijn?

Strak gerecht past bij Strakke wijn

Gegrilde steak past bij een rode wijn met veel tannine (Cabernet Sauvignon, bv Bordeaux)

Mals en zacht gerecht past bij een romige zachte wijn

Gebraden kip past bij een ronde zachte witte wijn zoals een Chardonnay

Salade met gemarineerde aardbeien en verse geitenkaas
Salade met gemarineerde aardbeien en verse geitenkaas

Fris gerecht past bij frisse wijn

Een knisperige salade met verse geitenkaas past bij een kruidige witte wijn met redelijk wat zuren (Sauvignon Blanc)

Rijp en zwaarder gerecht past bij een rijpe ronde wijn

Stoofgerecht van rundvlees past bij een rode wijn als Merlot of Côtes du Rhône

Krachtig gerecht past bij een krachtige rode wijn

Wildpastei met bladerdeeg past bij een kruidige stevige rode wijn als Shiraz uit Australië

Complex bij complex

Indiase butterchicken  of kwartels in sinaasappelsaus past bij een witte wijn uit Zuid-Afrika als Chenin Blanc met wat houtlagering.

Welke wijn past bij…

Meer uitleg over de juiste combinaties vind je in de volgende artikelen:

Welke wijn bij zalm
Welke wijn bij mosselen
Welke wijn bij pizza
Welke wijn bij groenten
Welke wijn bij salades
Welke wijn bij Hollandse stamppot
Welke wijn bij stoofvlees
Welke wijn bij wild
Welke wijn bij witte asperges
Welke wijn bij kip
Welke wijn bij oesters
Welke wijn bij vis

Extra tips over Foodpairing nodig? Lees dan hier verder.