Wanneer er een uitnodiging in je email box valt om de Spaanse wijnregio Navarra te bezoeken op uitnodiging van het Consejo Regulador van de DO Navarra. Dan zeg je natuurlijk geen nee. Op dat moment heb ik een globaal beeld van deze noordelijke Spaanse wijnstreek (evenals veel andere Nederlanders). Navarra staat bekend als het ‘broertje’ van Rioja, en hun meest bekende wijn is eigenlijk de donkerrose Navarra rosé, gemaakt van grenache. Maar wat is de werkelijkheid?
Natuurlijk lees je je even in. Maar wanneer mijn collega-wijnschrijver Ingrid Larmoyeur zich afvraagt: ‘What is a Navarra Wine?’, en die opmerking plaatst op social media, reageert Master of Wine Frank Smulders als volgt:
‘Navarra is everything and therefore nothing. Despite great potential and a number of really good producers, it lacks a well defined general wine style, especially when compared to its big neighbour. It makes my heart cry as I really love the area but I’ve lost all hope it will ever get out of the crisis it is in for more than a decade now’.
Ik ben verbaasd. Op dat moment hebben Ingrid en ik pas twee bodegas gezien: Inurrieta en Ochoa. En daarover zijn wij zeer enthousiast. Maar er staan de komende dagen (voor mij) nog 6 andere bedrijven op het programma. En Ingrid volgt een ander programma dan ik. Wat gaat ons dat brengen? Open minded wil ik mij laten verrassen. De meest interessante wineries laat ik passeren.
Van focus naar diversiteit
‘NAVARRA WINE LOVERS, TU PROPIO ESTILO DE VINO’, en dat betekent zoiets als Navarra Wine; uw eigen wijnstijl. Maar wat is die wijnstijl eigenlijk? Dus laten we eerst maar eens even ingaan op de feiten. Wat is Navarra voor wijnstreek, waar ligt het precies, wat zijn de regels van het Consejo en wat zijn hun specialiteiten?
Navarra ligt in het Noordoosten van Spanje met als hoofdstad Pamplona (je weet wel die stad waar elk jaar op 7 juli de dolle stieren door de straten rennen!). Een bergachtig gebied tussen de Pyreneeën en Rioja. Al sinds de eerste eeuw na Christus verbouwen ze hier wijn. Dat blijkt uit de gevonden archeologische overblijfselen die te zien zijn in de Romeinse villa ‘Villa de las Musas’ (zeker een bezoekje waard!). In de middeleeuwen steeg de vraag naar wijn dankzij de vele pelgrims op weg naar Santiago de Compostela. Maar begin van de 19e eeuw kreeg Navarra ook te maken met de komst van de Phylloxera. Gelukkig herstelden ze zich snel. Vanaf dat moment wordt er massaal Grenache (Garnacha op z’n Spaans) aangeplant, omdat deze druif resistent is. En zo komt de focus op rosé en wordt deze donkerroze rosé hét herkenningspunt van Navarra!
Vanaf 1990 komt daar verandering in; de tempranillo wint terrein. Mede door het onderzoek en de stimulerende rol van het onderzoeksbureau EVENA (Estaçion de Viticultura y Enologia de Navarra), opgezet in de stad Olite door de consejo regulador en de regionale overheid, worden rode wijnen in de jaren 90 aanmerkelijk verbeterd. Vanaf dat moment komt de aandacht langzaam meer te liggen (verschuift de aandacht naar) op rode wijn (ipv rosé), de garnacha wordt geblend met andere druivenrassen (cabernet sauvignon, merlot, graciano en zelfs syrah). Deze verschuiving is nog steeds zichtbaar en we zien dit terug bij de verschillende bodega’s die we bezoeken. Ze maken meestal 10% wit, 15% rosé en 75% rood.
Vijf subzones, vijf klimaten
Navarra is onderverdeeld in vijf subzones in overeenstemming met de verschillende klimaten:
- heel koele hellingen van Baja Montaña in het oosten, dichtbij de Pyreneeën
- het koele en vochtige noorden met Tierra Estella en Valdizarbe
- Ribera Alta in het centrum
- Ribera Baja rond de stad Tudela in het zuiden
De onderlinge klimaatverschillen zijn groot, en tel daarbij op de verschillende bodems, plus het verschil in hoogte door het bergachtige landschap, dan begrijp je meteen dat dit leidt tot een groot verschil in wijnstijlen. Het gekke is vervolgens dat je op geen enkel etiket een tekstje vindt dat uitleg geeft of verwijst naar een van deze subzones die eigenlijk toch heel veelzeggend zijn!
Welke bodega’s vallen op?
Zoals al eerder gezegd mogen de wijnjournalisten (Ingrid Larmoyeur en ondergetekende) op de eerste dag twee bodega’s bezoeken in het centrum van Navarra, het zogenaamde Ribera Alta-gebied. De rest van de groep (importeurs en wijnconsultants) gaan naar een overzichtsproeverij van de wineries die wij niet bezoeken. Hier staan ook stands van de bedrijven die we later nog terug zullen zien.
DAG 1: goede start
Ons allereerste bezoek is Bodega Inurrietta in het centrum van Navarra (Ribera Alta). We worden ontvangen door de export manager Jose Antonio Pellicer. Na een rondleiding door een uitgestorven winery (het is al na vijven en iedereen is al naar huis) gaan we naar de proefruimte met uitzicht op hun eigen wijngaarden.
De naam Inurrieta verwijst naar de gebieden waar de voorouders van de familie bijna een eeuw geleden hun wijngaarden bouwden; in feite een eerbetoon aan de familie. Ze bezitten ca. 262 ha, en produceren ca. 1.8 miljoen flessen, vertelt José vol trots. Eigenlijk bestaan ze nog niet zo heel lang. Het project is gestart in 1999 en dat resulteerde in 2002 in een hypermoderne bodega. Ze verbouwen 6 verschillende rassen: grenache, graciano, sauvignon blanc, merlot, cabernet sauvignon en syrah. En de kwaliteit is hoog. Afgelopen Mundus Vini wonnen ze vier maal goud en één maal zilver.
Welke wijnen vallen op?
Ten eerste de sauvignon blanc. Inurrieta is het enige bedrijf waar we dit hebben geproefd. En wat voor eentje! Niet voor niets kreeg deze wijn een gouden medaille op Mundus Vini 2019. En daar zijn wij het helemaal mee eens. Heerlijk stuivend glas met een kruidige neus en een mooi afgewogen smaak: fris, kruidig, exotisch fruit als ananas, passiefruit en citrus. Goede zuren, strakke afdronk. Prettig met een goede balans. Ze maken ook een sauvignon blanc met wat houtlagering (10.000 flessen): absoluut interessant. Op dit moment ligt het hout er nog iets te veel bovenop, over 2 jaar is deze wijn op z’n top. In 2015 gekozen als beste sauvignon blanc uit Spanje op Prowein.
Wat ook bijzonder is bij Inurrieta, is het feit dat zij (ook als enige) 2 soorten rosé maken; een lichte rosé (in de trend van de Provence-rosé), en eentje in de Navarra-stijl. Beide rosé wijnen zijn uitstekend gemaakt en vallen op door hun goede prijs-kwaliteit. Daarna proeven we nog eens 8 rode wijnen; 3x Roble, 1x Crianza, 1x Reserva en dan nog 3x een mono-cépage (graciano, syrah, grenache). Mijn favoriete rode wijnen zijn: de Reserva (Altos de Inurrieta 2015) en 100% syrah 2016.
Importeur: Colaris
Topper Ochoa: biologisch & elegant
Ons tweede bezoek van die dag is Bodega Ochoa (145 ha), eveneens gelegen in Ribera Alta, dichtbij het historische stadje Olite. Het is een echt familiebedrijf. Maar de winery wordt momenteel geleid door twee zussen (zesde generatie) die al klaar staan om ons te ontvangen: Adriana Ochoa (wijnmaker sinds 2005) en Beatriz Ochoa (marketing).
Vader Javier was 11 jaar lang de directeur van het eerder genoemde EVENA (Estaçion de Viticultura y Enologia de Navarra) . Pas na die tijd is hij zich gaan wijden aan het zelf wijn maken. Ze werken hier biologisch en heel modern. Ze verbouwen 9 druivenrassen en maken hiervan 14 verschillende wijnen; 6 stuks in de stijl van haar vader, 5 stuks van Adriana’s hand en nog 3 instappers.
Adriana is zeer vooruitstrevend; ze maakt haar eigen gisten, durft wijn te maken die niet voldoet aan de regels van het Consejo (Uva Doble van Viognier) en ze houdt van elegantie. Naast wijn maken ze ook olijfolie (25 ha).
We proeven 8 wijnen. Verrassend fris, bloemig en aromatisch is de witte wijn gemaakt van Viognier: we love it! Maar ook de Mille Gracias van 100% granciano is prachtig. Evenals de Mira Pies 2014, een blend van tempranillo, cabernet sauvingon en merlot. Prachtig zuiver fruit. De smaak is sappig met rijp fruit en rijpe tannines; goede balans en mooi geïntegreerd hout. Een elegant glas met mooie afdronk. Ook maken ze hier 2 witte wijnen van de muscat à petit grains: een Moscato Frizzante die lijkt op een Moscato d’Asti en een Moscatel versterkte versie à la Vin Doux Naturel. Beiden mooi gemaakt.
Importeur: La Persistance.
VERGEET NIET NAAR HET BOVENSTAANDE FILMPJE TE KIJKEN. KLIK OP DE PIJL IN DE FOTO!!!
Na Bodega Inurrieta en Ochoa bezoek ik de volgende dagen nog 6 andere bodegas. Maar daarover later meer in deel 2…
Op de hoogte blijven van het laatste culinaire nieuws? Meld je aan voor de nieuwsbrief.
GRATIS E-BOOK
Welke wijn past bij welk gerecht?
Ben je liefhebber van wijn én lekker eten? Maar je weet niet precies hoe je een wijn kiest die bij jet gerecht past? Dan is dit dé perfecte gids die je helpt om de juiste wijn-spijs combinatieste vinden. Hoe?
- Door mijn stapsgewijze methode toe te passen
- Met inspirerende voorbeelden om meteen uit te proberen