bPort lijkt misschien old-fashioned, maar toch is meer dan de moeite waard om hier meer over te weten. Er zijn vele soorten port, maar Vintage Port neemt een zeer bijzondere plaats in. Dat blijkt eens te meer tijdens de Symington Vintage Port dag waar register vinoloog Angelique Meulendijks voor I Love Food & Wine te gast mocht zijn. Wat maakt vintage port zo bijzonder en waar kun je op letten als je port gaat kopen. Dit is haar verhaal!
De eerste Vintage Port Dag, georganiseerd door Symington Family Estates, vond plaats in het West-Indisch Huis in Amsterdam, een plek met een lange historie, net zoals port. Tijdens deze dag vierden we de passie voor port en gingen we tijdens een vijftal masterclasses dieper in op het meest bijzondere en zeldzame type portwijn: vintage port. Vol dagprogrammaWe maakten o.a. kennis met het unieke douro-terroir en zijn inheemse druivenrassen, met de initiatieven van Symington op het gebied van duurzaamheid en kregen wijn&spijs tips hoe vintage port het best gecombineerd en geserveerd kan worden. Natuurlijk werd er ook veel geproefd, waaronder de meest recente jaargang 2021 en een aantal bijzondere oudere jaargangen.
Vintage port bepaalt de reputatie en het imago van een porthuis en de Symington familie heeft een groot aantal porthuizen die bekend staan om de hoge kwaliteit vintage port. Het belooft dus een hele speciale dag te worden. De bijzondere historische locatie, het mooie West-Indisch Huis, zorgt voor een passende entourage.
Het ontstaan van Portwijn
Portwijn bestaat al sinds de 17e eeuw en komt uit de Douro in Portugal. Het is een versterkte wijn met zo’n 19 à 20% alcohol. Omdat de alcohol (aguardente) wordt toegevoegd tijdens de vergisting heeft port een zoete smaak. Port werd echt populair aan het einde van de 17e eeuw toen Frankrijk en Engeland oorlog voerden. Door de oorlog kochten de Engelsen wijn in Portugal en om te voorkomen dat de wijn zuur werd tijdens het lange transport werd er brandewijn toegevoegd aan de wijn. Door het toevoegen van alcohol werd de wijn langer houdbaar.
Vintage port: de hoogste categorie
Er zijn verschillende typen port, waarbij vintage port de hoogste categorie vormt. Een vintage port is een ruby port van uitzonderlijke kwaliteit, van één oogstjaar. Een vintage port wordt alleen gemaakt in uitzonderlijk goede oogstaren, zo’n twee à drie keer per tien jaar. Tijdens een klassiek vintage port jaar declareren alle grote porthuizen een vintage port.
Vintage kan goed ouderen
Het gebeurt echter steeds vaker dat de afzonderlijke quinta’s (wijngoed) een single quinta vintage port declareren. De vintage port wordt na botteling door het Instituto dos Vinhos do Douro e Porto (IVDP) beoordeeld en goedgekeurd op haar bijzondere organoleptische kwaliteiten. Deze port kan goed ouderen en ontwikkelt zich in de fles, door de flesrijping wordt de wijn zacht en elegant.
Port-programma met een vijftal masterclasses
Na de warme ontvangst in Portugese stijl met sterke zwarte koffie en ‘pastel de nata’ (kleine Portugese custardtaartjes), opende Harry Symington de Vintage Port Dag met een welkomstwoord.
Masterclass 1: Terroir van de Douro
Proeverij met drie verschillende single quinta vintage ports uit 2005: Graham’s Quinta dos Malvedos 2005, Dow’s Quinta do Bomfin 2005 en Warre’s Quinta da Cavadinha 2005. Door Harry Symington, Euan M. Mackay, Commercial Director bij Symington Family Estates en Axel Probst, portwijn specialist uit Duitsland. Tijdens deze masterclass proefden we drie vintage ports van dezelfde jaargang (2005), alle drie afkomstig van een andere quinta. Aangezien de drie quinta’s uit verschillende gebieden in de Douro en dus een ander terroir komen, waren er duidelijk smaakverschillen tussen de wijnen. Ieder merk heeft zijn eigen stijl port. Kenmerkend voor de eerste vintage port van Graham’s is de smaak van pepermunt. Verder heeft de port een volle smaak met veel donker fruit. De Dow’s is eleganter en minder zoet. De laatste vintage port van Warre’s komt uit een gebied met een koeler klimaat en heeft naast florale aroma’s, ook aroma’s van drop en fruit. ·
Masterclass 2: Duurzaamheid en autochtone druivenrassen
Aan het word: Charles Symington, Hoofd Wijnmaker, Filipe Pinto da Silva, Market Manager bij Symington Family Estates en Frank Jacobs. Tijdens deze tweede masterclass door Hoofd Wijnmaker Charles Symington, 4e generatie, maken we kennis met wijngebied de Douro. Een fantastisch mooi gebied met steile wijngaarden, droge, warme zomers en koude winters. Het is één van de moeilijkste wijngebieden om te bewerken en de opbrengst per hectare is dan ook laag. Symington staat niet stil en is continu bezig met nieuwe ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid, zo ontving Symington als eerste bedrijf in Portugal de B Corps certificering. Maar ook door de inzet van de laatste technologie, zoals drones, sensoren in de wijngaard en satellietbeelden. Door het analyseren van de data die deze opleveren wordt bijvoorbeeld het beste druivenras voor een bepaalde locatie gekozen en kunnen ziektes heel gericht bestreden worden.
Duurzaamheid hoog in vaandel
Charles vertelt over de duurzaamheidsinitiatieven van de familie Symington, zoals de ‘druivenras bibliotheek’: De Symington familie heeft in de Douro drie aparte wijngaarden aangeplant, bestaande uit meer dan 53 verschillende Portugese rassen. Met als doel het begrijpen van het potentieel van verschillende variëteiten die kunnen worden gebruikt bij de productie van Douro-wijnen, en op het identificeren van de soorten die de meeste kans maken om de klimaatverandering het hoofd te bieden.
48 druivenrassen toegestaan
De Douro heeft een fantastische reeks inheemse druivensoorten die al honderden jaren worden gebruikt om port te produceren, zoals Tinta Amarela, Tinta Barroca, Tinto Cão, Tinta Roriz, Touriga Franca en Touriga Nacional. Port is een blend, waarvoor wel 48 druivenrassen zijn toegestaan. Tijdens deze masterclass proeven we vier ports, gemaakt van één druivenras om zo te ontdekken welke smaak het druivenras toevoegt aan de blend. We proefden achtereenvolgens: o touriga nacional: dit is de ruggegraat van de port met veel rood en donker fruit. o touriga franca, een druif met hoge opbrengsten en florale aroma’s, o alicante bouschet, een teinturier die veel kleur afgeeft: aromatisch, kruidig en geconcentreerd en o souzão, ook een teinturier die door zijn zuren een frisse toets aan de port geeft.
Masterclass 3: Quinta do Vesuvio en het treden in de ‘lagares’
Aan het woord: Charles Symington, Rosalie Lammers, Business Development Manager Netherlands bij Symington Family Estates én Olaf Kerstens, importeur van Quinta do Vesuvio in Nederland.
Quinta do Vesuvio is met 133 hectares de grootste wijngaard van de familie Symington. Deze quinta bevindt zich in het oosten van de Douro, de Douro Superior, het warmste deel. Kenmerkend voor de vintage port van Quinta do Vesuvio is de fluweelzachte smaak. In deze quinta worden de druiven nog met mensenvoeten getreden in de cementen vaten (lagares) voor een optimale extractie van kleur en tannine. In 2020 en 2021 is er hier dan ook geen port gemaakt vanwege corona. Tijdens deze masterclass proefden we drie jaargangen Quinta do Vesuvio Vintage Port: 1998, 2008 en 2018. Kenmerkend voor de vintage port van Quinta do Vesuvio is de fluweelzachte smaak.
Masterclass 4: Oogstjaar 2021
Aan het woord: Charles Symington, Harry Symington en Peter van Houtert, importeur van Graham’s in Nederland.
We proeven verschillende oogstjaren vintage port van Graham’s, waaronder de meest recente jaargang 2021. Op de proeftafel: Graham’s Vintage Port ‘The Stone Terraces’: 2011, 2015, 2016, 2017, en de nieuwe jaargang 2021.
Bij Quinta dos Malvedos van Graham’s bevinden zich ongeveer 3 ha aan wijngaarden met stenen terrassen die dateren uit de 18e eeuw. Er heerst hier een speciaal microklimaat vanwege de koelere ligging en vanwege de stenen muurtjes die overdag de warmte van de zon opslaan en deze ’s nachts langzaam afgeven. Hierdoor worden de druiven langzaam, maar volledig rijp.
Op ‘The Stone Terraces’ staan druivenrassen door elkaar aangeplant (nog een erfenis van vroeger) en zo worden de druiven ook vergist. De eerste keer dat deze vintage port gemaakt werd was in 2011. Daarna in 2015, 2016 en 2017. De laatste en vijfde editie is van 2021.
Tijdens deze masterclass proeven we ze alle vijf. Ook in deze ports proeven we weer de mint terug in de smaak die kenmerkend is voor Graham’s.
3x Vintage van Graham’s
Jaargang 2016 en 2017 waren achtereenvolgende klassieke vintage port jaren, dat is een zeldzaamheid en gebeurt misschien eens in de 70 jaar. 2016 was een klassiek vintage port jaar die een elegante port opleverde met een frisheid en balans. 2017 was een warm jaar, de oogst was 3 weken eerder dan normaal en hierdoor is de smaak krachtiger, met meer structuur. 2011 was een topjaar voor vintage port. Volgens Hoofd Wijnmaker Charles was er in 2011: ‘alignment of stars, everything fell into place’. De weersvoorspellingen waren perfect, waardoor Charles risico’s kon nemen en kon wachten tot de druiven perfect rijp waren.
Masterclass 5: Vintage port & On-trade
Gegeven door: Filipe Pinto da Silva en Eric Boschman, beste sommelier van België in 1988.
Door de flesrijping kan er droesem in de fles zitten. Eric adviseert daarom om de vintage port te decanteren en licht gekoeld te serveren. Eric had nog meer tips voor de aanwezige sommeliers. Door het hoge alcoholgehalte in port, is port geen gemakkelijke wijn om te verkopen. Eric heeft als advies voor de sommelier om tijdens de maaltijd wijnen te adviseren met weinig alcohol. Hierdoor blijft er nog ruimte is aan het einde van het diner voor een afsluitende portwijn. Tenslotte demonstreerde hij hoe je een fles oude fles port, waarvan de kurk zacht geworden is, open maakt met een porttang. Tijdens deze masterclass proefden we jaargang 1994 en 2003 van Warre’s, Graham’s en Dow’s.
Tot slot
Deze geweldige dag werd afgesloten met een borrel met drie zeer oude jaargangen, met op de achtergrond de klanken van de Portugese fado. Vintage port heeft de eigenschap dat het goed kan ouderen, deze wijnen kunnen met gemak 50 jaar of ouder worden. En dat was terug te proeven in de oude jaargangen op de proeftafel: vintage port uit 1970 van Graham’s, 1960 van Warre’s en 1955 van Dow’s.
Hoe smaakt oude vintage port?
Oudere vintage port heeft een volle en complexe smaak met aroma’s van donker fruit, chocolade, koffie, tabak en kaneel. Een heerlijke afsluiting van een geweldige portdag!
Symington Family Estates is één van ‘s werelds toonaangevende producenten van premium port. Daarnaast is het de grootste wijngaardeigenaar in de Douro-vallei en één van de beste Portugese wijnproducenten. Het familiebedrijf wordt nu gerund door de 4e en 5e generatie. Symington bezit vier van de toonaangevende porthuizen, Graham’s, Dow’s, Warre’s en Cockburn’s en daarnaast quinta’s zoals Quinta do Vesuvio en Quinta do Ataíde.
Angelique Meulendijks is Registervinoloog® en horeca-wijnadviseur. Daarnaast is ze wijndocent en organiseert organiseert ze wijn(-spijs) proeverijen voor bedrijven en particulieren, zowel in het Engels als het Nederlands. Als echte Brabantse is ze een liefhebber van lekker eten en drinken en vindt ze het ook leuk om daarover te schrijven.
Geef een reactie