Alentejo in Portugal is een prachtige regio. Eentje waar je stiekem van hoopt dat niet te veel mensen hem ontdekken. Want hier vind je rust, glooiende landschappen, lekker eten en heerlijke wijnen, ambachten en ontzettende vriendelijke mensen. Met zo’n 750.000 inwoners en qua omvang ongeveer net zo groot als Nederland, is Alentejo de plek voor ontspannen, witgekalkte dorpjes bezoeken, de geneugten van de Portugese keuken ontdekken en met onvergetelijke ervaringen en mooie souvenirs naar huis gaan. Dus sssttt…. niet doorvertellen hoor, maar dit zijn mijn 8 redenen om naar Alentejo in Portugal te gaan.
Reden 1
Wijn & wijntoerisme
Als wijnliefhebber knijp ik al in mijn handjes bij het vooruitzicht deze regio te gaan bezoeken. Waar de meeste mensen bij Portugal denken aan Porto-wijnen, weet lang niet iedereen dat de Alentejo-regio de grootste wijnproducent van het land is. Langs de Rota dos Vinhos do Alentejo (wijnroute van Alentejo) vind je prachtige adegas (wijnhuizen) waarvan sommige ook met overnachtingsmogelijkheden. Omdat er zo’n 200 producenten in het gebied zijn, is het handig om vooraf langs te gaan bij de Sala de Provas in Evora. Hier krijg je goede adviezen over een route die bij jouw wensen past en kan je uiteraard alvast wat wijnen proeven.
Enoturismo (wijntoerisme in het Portugees) is een prachtige manier om Alentejo beter te leren kennen. Waar het wijntoerisme vroeger alleen bestond uit wijnproeven, is het tegenwoordig steeds meer mogelijk om bij diverse wijnhuizen ook andere wijn-gerelateerde activiteiten te ondernemen. Denk daarbij aan zelf wijn persen (heb ik zelf gedaan, écht té leuk om te doen!), helpen met oogsten en picknicken op een wijngaard. En omdat de Portugese wijnen nog niet grote bekendheid genieten in Nederland (onterecht!), vind je hier nog onontdekte parels.
Reden 2
Historische stad Évora
Het is niet voor niets dat het historisch centrum van Evora al sinds 1986 op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Deze mooie stad, ook wel de Witte Dame genoemd, is een echte must-see als je in Alentejo bent. De stad staat tjokvol met prachtige historische gebouwen. Zo is er o.a. het 18 kilometer lange aquaduct Aqueduto da Água de Prata, dat dwars door de stad loopt, de grootste kathedraal van Portugal Sé Catedral de Évora, de Romeinse tempel Templo de Diana, de stadsmuren, het koninklijk paleis Palácio de D. Manuel en het knekelhuis Capela dos Ossos. Deze kapel van de botten hoort bij de São Fransisco-kerk en bijna 5.000 schedels en beenderen van voormalig monniken zijn gebruikt om de kapel te maken. Bij de entree staat de spreuk: “Nos ossos que aqui estamos pelos vosso esperamos”. Met andere woorden: Onze botten die hier zijn, wachten op die van u…
Eindig je wandeling met een drankje op het stadsplein Praço do Giraldo en geniet van alles wat er voorbij komt. Dit plein is sinds zijn constructie in 1571/1573 onveranderd gebleven. Naast heerlijke terrassen, leuke winkels en een relaxte atmosfeer vind je hier de Santo Antão kerk en de Fonte Henriquina fontein waarvan wordt gezegd dat het de bron is geweest voor het aquaduct.
Reden 3
Monsaraz: schilderachtig & rustgevend
Een bezoek aan dit middeleeuwse plaatsje, hoog gelegen op een heuvel en opgetrokken uit kalk en leisteen, mag niet ontbreken bij je bezoek aan Alentejo. Het schilderachtige dorpje, beschermd door vestingmuren en een kasteel, leent zich bij uitstek voor instagramwaardige foto’s. Het is niet voor niets uitgeroepen tot een van de 7 wonderen van Portugal (categorie Monument Villages). Vanaf de vestingmuren zijn er waanzinnige uitzichten op de omgeving en kun je zelfs Spanje zien liggen. Binnen de muren vind je witgekalkte huizen, met hier en daar kleine winkeltjes waar lokale (handwerk)producten te koop zijn.
Geniet van de stilte en rust op een van de terrasjes die Monsaraz rijk is. Monsaraz is autovrij en heeft nog maar 40 inwoners, daarom is het alsof je terug in de tijd gaat. En omdat er geen lokale bakker meer is, komt er één keer per dag een bakker uit de buurt met zijn auto naar Monsaraz om de bewoners van brood te voorzien. Vanuit de achterklep wordt geld geruild voor brood én worden tegelijkertijd de laatste roddels en nieuwtjes met elkaar uitgewisseld.
Reden 4
Smaakvolle Portugese keuken
Alentejo wordt ook wel de broodmand van Portugal genoemd. De vruchtbare grond en glooiende velden brengen prachtige producten voort zoals de zuiverste olijfolie, de lekkerste wijnen, serpa kaas, brood, ham van de zwarte Iberische varkens, kurk en nog veel meer. De keuken is niet ingewikkeld en van oudsher vormden brood, varkensvlees en olijfolie de basis van deze smaakvolle keuken. Petiscos, kleine lekkere hapjes die doen denken aan de Spaanse tapas of migas, gemaakt van oud en geweekt brood, met daarnaast als vaste ingrediënten altijd olijfolie, knoflook en ui. Elke kok geeft daar zijn eigen smaak aan door verschillende fijngesneden kruiden en groenten toe te voegen. Sopa de cação, een soep met hondshaai met aardappels en koriander, is ook zo’n typisch gerecht dat je op bijna elke menukaart terugvindt. Of Carne de porco à alentejana (zie hier het recept).
En als je van zoetigheid houdt, dan ben je in Alentejo aan het goede adres. Ze hebben een grote selectie van zoete desserts waarin eigeel en suiker de hoofdrol speelt. Dit heeft er mee te maken dat de nonnen in de middeleeuwen eiwit gebruikten om kleding te stijven. Met de overgebleven eierdooiers werden vervolgens heerlijke zoeternijen gemaakt, zoals Sericaia (met kaneel en soms pruimen), Barriga de freira co amêndoa (‘buik van de non’ met amandelen) of Pão de ló (soort cake).
Kortom, als je een culinaire lekkerbek bent, kom je in Alentejo zéker aan je trekken! Lees hier mijn verhaal: 8 culinaire tips voor Alentejo.
Reden 5
Olijfolie & kurk
Wist je dat naast wijn er in Alentejo de meeste olijfolie van Portugal geproduceerd wordt? Uitgestrekte golvende velden vol met olijfbomen zorgen voor een olijfolie met een stevige en volle smaak. Met 25 verschillende inheemse variëteiten kan je hier in elk plaatsje lokale olijfolie kopen. Ga als het even kan naar een olijfolieproeverij. Je zult versteld staan over de verschillen die je proeft (en dat doe je net zoals bij wijn: de olijfolie rond laten gaan in je mond en een beetje slurpen zodat er zuurstof bij komt).
Een ander niet te missen product van Alentejo is kurk. Deze regio is de grootste kurkproducent ter wereld! En als je weet dat het 25 tot 30 jaar duurt voordat je de kurk kunt oogsten (en gebruiken), krijg je alleen maar meer respect voor dit prachtige natuurproduct. De toepassingsmogelijkheden zijn legio. Wist je bijvoorbeeld dat kurk ook gebruikt wordt in de ruimtevaart? Kijk je ogen uit in de winkeltjes en je neem een mooi kurk-souvenir mee naar huis.
Reden 6
Sterren kijken
Alweer zo’n verrassing die ik niet verwacht had in Alentejo. Het Dark Sky Alqueva Reserve mag als eerste bestemming ter wereld de naam Starlight Tourism Destination dragen. Met zo’n 286 heldere nachten per jaar en bijna geen lichtvervuiling kan je op meerdere plekken in en rondom het Alqueva-meer de sterrenhemel bekijken zoals je dat nog niet eerder deed. Een echte must-do is een bezoek aan het observatorium. Zelden iemand zo verhalend, enthousiast én begrijpelijk horen vertellen over al het moois dat de ruimte ons te bieden heeft.
Daarnaast kun je ook ‘s nachts kanoën op het Alqueva meer of een romantische wijnproeverij houden in het donker. Het Alqueva-gebied beslaat zo’n 3.000 kilometer. En het leuke is dat veel van de accommodaties in dit gebied houden rekening met het astro-toerisme door de optie aan te bieden om laat te dineren en/of laat te ontbijten. Kom naar Alentejo en laat je verblinden!
Reden 7
Kleurrijke tegels & aardewerk
En dan nu voor mij persoonlijk een reden die al voldoende is om het eerst volgende vliegtuig te pakken én een lege koffer mee te nemen. Want wat is er mooi aardewerk te vinden in Alentejo! De beste plek om Portugees aardewerk te scoren is het in het grootste pottenbakkerscentrum van het Iberisch schiereiland: in het schilderachtige dorpje Sao Pedro do Corval. Hier vind je 20 ambachtelijke pottenbakkerijen waar al het aardewerk nog met de hand door meester-pottenbakkers op een draaischijf gedraaid wordt. Het aardewerk wordt in houtovens gebakken en met de hand beschilderd in de prachtigste kleuren en motieven.
De meeste van de pottenbakkerijen hebben een deel van hun atelier ingericht als winkel, dus dit is de plek om een mooie saladeschaal of een assador de chouriço (een worstgrill) aan te schaffen. Deze laatste is dé souvenirtip om mee te nemen van je trip naar Alentejo. Leg er een chorizo worst op (inkerven aan beide kanten), een vingerdikte alcohol (96%) onder in het bakje, lucifer er bij en grillen maar! Hiermee imponeer je jouw gasten en spektakel gegarandeerd ?. Deze aardewerken grill kan je zowel buiten als binnen gebruiken.
Heb je alleen een klein koffertje bij je en helemaal geen plek voor souvenirs? Ook dan heb je een reden om naar Alentejo te gaan. Neem bijvoorbeeld Beja. Een stadje waar je gewoon op straat al de mooiste (wand-)tegels tegenkomt, maar in het regionaal museum van Beja, ondergebracht in het klooster Convento de Nossa Senhora de Conceiçao, weet je niet wat je ziet. Het interieur is voorzien van ontelbare handgemaakte tegels uit verschillende tijdsperken. Wederom instagram heaven!
Reden 8
Romantische overnachtingsplekken
Van B&B tot hotel, in Alentejo is de keuze reuze. Maar wil je op een echt unieke plek de nacht doorbrengen? Dan is één van deze drie bijzondere opties iets voor jou!
Pousada de Beja
In Beja verbleef ik in Pousada de Beja (link: Pousada de Beja). Pousada is een term voor een vaak luxueus hotel dat gevestigd is in een historisch gebouw. Pousada de Beja is 800 jaar oud en ligt in het centrum van Beja. Het was voorheen een klooster en je slaapt dan ook in een van de prachtig gerestaureerde kamers die vroeger het verblijf waren van de kloosterlingen. Met indrukwekkende gangen, hoge plafonds en de voormalige kapel die nu dienst doet als ontvangstruimte, waan je je éven terug in de tijd.
Montimerso
Net buiten Monsaraz maakte ik kennis met Montimerso Skyscape Countryhouse (link: Home | Montimerso). Dit kleinschalige hotel ligt mídden in de Alqueva Reserve, dus ook vanuit hier kan je genieten van de sterrennachten. Dit nieuw gebouwde hotel is zo gemaakt dat het zoveel mogelijk opgaat in de natuur. Met mooie natuurlijke, luxe materialen en een minimalistische uitstraling, voel je de rust over je heen komen zodra je het terrein op komt. De eigenaren, een echtpaar dat de gehele wereld bereisd heeft, hebben bewust voor deze plek gekozen om te gaan wonen en hun hoteldroom werkelijkheid te laten worden. Ik snap wel waarom!
Herdade Malhadinha Nova
Mijn laatste stop was bij Herdade Malhadinha Nova (link: Herdade da Malhadinha Nova, Alentejo, Portugal). Oké, eerlijk is eerlijk, deze bestemming is niet voor elke portemonnee. Maar man man man, dit was de hemel op aarde. Absoluut de moeite waard om een beetje door te sparen zodat je hier kunt verblijven. Ze verbouwen zelf de mooiste wijnen, olijfolie, honing en ze fokken en trainen Lusitano paarden. De verblijven zijn verdeeld over het 450 hectare grote terrein en hebben elk hun eigen uitstraling. Van privé villa’s tot kleinschalige locaties met enkele kamers, maar altijd met een (privé-)zwembad.
Het restaurant wordt gerund door michelin-sterrenchef Joachim Koerper en chef-kok Rodrigo Madeira e Vitalina Santos. Ze weten op een fabuleuze wijze de tradities van Alentejo te presenteren met een hedendaagse twist en laten de prachtige wijnen van Malhadinha volledig tot hun recht komen. De eigenaren, twee broers en hun gezinnen staan met veel passie aan het hoofd van dit prachtige bedrijf. Dat zie je, dat voel je, dat proef je.
Heb jij na het lezen van deze tips zin gekregen om Alentejo in Portugal te gaan bezoeken? Kijk dan op Visitalentejo – Turismo do Alentejo en/of op www.winetourismportugal.com.
GRATIS E-BOOK
Welke wijn past bij welk gerecht?
Ben je liefhebber van wijn én lekker eten? Maar je weet niet precies hoe je een wijn kiest die bij jet gerecht past? Dan is dit dé perfecte gids die je helpt om de juiste wijn-spijs combinatieste vinden. Hoe?
- Door mijn stapsgewijze methode toe te passen
- Met inspirerende voorbeelden om meteen uit te proberen