Zó smaakt witte wijn uit Lugana

Op een heerlijke zonnige dag, net als vandaag, toog Monique van Kruining namens I Love Food & Wine naar restaurant Breda in Amsterdam. De aanleiding: het Consorzio di Tutela del Lugana organiseerde in samenwerking met Melman Communications een masterclass en lunch om de wijnen uit de DOC Lugana, heel toepasselijk, in het zonnetje te zetten.

De wijnstreek Lugana bevindt zich direct ten zuiden van het Italiaanse Gardameer, op de grens van de regio’s Lombardije en Veneto. Luganawijnen kunnen om die reden onder elk van beide regio’s op de markt gebracht worden. De DOC Lugana werd erkend in 1967, alweer ruim 50 jaar geleden dus, en beslaat zo’n 2.000 hectare. De wijnstokken staan hier zowel op de vlakte, waar de bodem uit harde klei bestaat, als op de licht glooiende heuvels, waar de bodem wat zanderiger is. Onder invloed van het grote Gardameer (het bevat maar liefst 40% van al het zoetwater in Italië) heerst hier een mild klimaat.

Wat is Turbiana?

Dé druif van de DOC Lugana, zo hoorden we in de masterclass, is de witte turbiana. Nou heb ik zelf geleerd dat de wijnen van Lugana gemaakt worden van trebbiano di lugana, dus dat was een verrassing. Volgens mijn ‘druivenbijbel’, het boek Wine Grapes (2012), zijn zowel turbiana als trebbiano di lugana (en trebbiano di soave) synoniemen voor verdicchio bianco. Het zou dus om één en hetzelfde ras gaan. Het Consorzio stelt echter dat turbiana weliswaar nauwe familiebanden heeft met zowel verdicchio als trebbiano di lugana / soave, maar dat recent onderzoek heeft uitgewezen dat het wel degelijk een andere variëteit is met eigen aromatische kenmerken. Lastig om zo gauw te checken, maar het zou natuurlijk kunnen. Hoe dan ook, wijn uit de DOC Lugana bestaat voor minstens 90% uit deze turbiana. Hieraan mag een wijnproducent maximaal 10% aan andere, aromatisch neutrale witte druivenrassen toevoegen.

Vijf soorten Lugana

Hoewel de wijn dus grotendeels van één druivenras gemaakt wordt, bestaan er wel vijf verschillende soorten Lugana. De (flinke) basis wordt gevormd door de ‘gewone’ Lugana, goed voor 90% van de productie. Dan is er Lugana Superiore, die minstens één jaar rijping krijgt. Als vervolg hierop is in 2011 de Lugana Riserva geïntroduceerd: deze wijnen krijgen minstens twee jaar rijping, waarvan 6 maanden op fles. De langere rijping van Superiore en Riserva kan zowel op RVS als op houten vaten plaatsvinden. Sinds kort bestaat er daarnaast Lugana Vendemmia Tardiva, een zoete wijn gemaakt van laat geoogste, overrijpe druiven. De vijfde soort Lugana is de Lugana Spumante, een mousserende wijn gemaakt volgens de Charmat methode (met tweede gisting op tank) of volgens de klassieke methode (met tweede gisting op fles).

Proeverij

Leuk natuurlijk, die theorie, maar nu willen we ook weten hoe die wijnen smaken… We werden op onze wenken bediend met een proeverij. Om te beginnen drie jonge wijnen uit Lugana:

• Marangona Lugana 2017 (bio): sappig, fris, aardig wat zuren, klein bittertje, natte steen, rode appel, peer en een tikje zilt.
• Ca’Maiol ‘Molin’ Lugana 2017: wat ronder en aromatischer dan de vorige wijn. Zoetfruitig, perzik, peer, ietsje zachtere zuren en ook weer bittertje.
• Zenato ‘San Benedetto‘ Lugana 2017: rond mondgevoel, maar tegelijk duidelijke zuren. Natte steen, citroen, peer, gele appel, een beetje zilt, bittertje.

Hierna proefden we een viertal Lugana’s die enige oudering hebben ondergaan:

• Selva Capuzza ‘Selva’ Lugana 2016: wat meer structuur en een merkbaarder bitter dan de vorige 3 wijnen. Natte steen, kruidigheid, rode appel, grapefruit, iets zilt, rondeur.
• Olivini ‘Demesse Vecchie’ Lugana 2016: iets oxidatiever van stijl, wat beurse appel, iets hardere zuren en een vleugje vanille / brioche.
• Le Morette Lugana Riserva 2015: romig, vol, rijk met ook aardig wat zuren. Intens. Macadamia, hazelnoot, perzik, beurse appel.
• Colli Vaibò ‘Gemma’ Lugana Riserva 2014: rijp, breed, romig en tegelijk fris. Kruidig (tijm), natte steen, rode appel, ietsje perzik.

Tussen deze proeverij en de hierop volgende lunch door kregen we buiten in het zonnetje de Lugana Spumante Brut te proeven van Pasini San Giovanni. Een vriendelijke, verfrissende bubbel met een zachte mousse, een klein bittertje en aroma’s van o.a. perzik en manna. (Voor de oplettende lezer: een Lugana Vendemmia Tardiva ontbrak inderdaad in de proeverij.)

Lichte lunch door restaurant Breda

Tot besluit mochten we genieten van een heerlijke, lichte lunch verzorgd door restaurant Breda in Amsterdam. Dit gebeurde op zijn Italiaans aan lange tafels, met enkele verschillende flessen Lugana erop. Van minutieus uitgekiende wijn-spijs combi’s kwam het dus niet, maar de diverse gerechtjes en de wijnen bleken zich over het algemeen prima naar elkaar te willen voegen.

De lunch ging van start met een drietal amuses: een heel lekker frisse gazpacho van groene paprika, komkommer en jalapeño, een soesje van Parmezaan en een hapje van krokante boerenkool met rode biet. Hierna volgde een heerlijk licht gerecht van gemarineerde makreel met tijgermelkdressing en beurre blanc, waarin de zachte smaak van de makreel prachtig naar voren kwam.

De tweede gang was een gerechtje van asperges (met lekker nog net een beetje bite) met hamboter, doperwtjes en daslook. Leuk hoe de daslookbloemetjes niet alleen het gerecht een vrolijke, lente-achtige uitstraling gaven maar ook echt bijdroegen aan de smaak ervan.

Als laatste gang kregen we een kabeljauwsalade met aardappel, kappertjes, kappertjesblad en weer daslook. Na de zachte smaken van de voorgaande gangen was dit frisse gerecht nogal hoog op smaak en dit was het enige gerecht waarbij de combinatie met een wijn niet echt wilde vlotten. Dat mocht de pret niet drukken natuurlijk: Lugana had zich inmiddels al bewezen als een streek met een mooie diversiteit aan witte wijnen.

We hebben al eerder witte wijn uit Lugana beoordeeld. En die kreeg mooie cijfers! Lees maar…

Op de hoogte blijven van goed beoordeelde wijn? Meld je aan voor de nieuwsbrief.