Alto Adige

Vernatsch heeft de toekomst!

Als je ALTO ADIGE hoort, denk je waarschijnlijk meteen aan witte wijn, en aan Pinot Grigio in het bijzonder. Toch blijkt, van oudsher, het rode druivenras Vernatsch het gezicht (meest aangeplant) te zijn. In Nederland is deze wijn eigenlijk bijna geheel onbekend. En onbekend maakt onbemind. Een paar weken geleden was ik op bezoek in Alto Adige voor de Wine Summit 2019 en ingedeeld voor de zogenaamde Vernatsch-tour. Dat heeft mijn ogen geopend: een nadere kennismaking met een druif met toekomst.

Vernatsch in Alto Adige
Vernatsch in Alto Adige wordt verbouwd onder pergola’s

Alto Adige is een zeer kleine wijnregio in Noord-Italië en wordt vaak in één adem genoemd met Trentino. Maar in dit artikel hebben we het alleen over Alto Adige. De regio heeft zijn naam te danken aan de rivier Adige (Etsch) die door het gebied stroomt. Tot aan de Eerste Wereldoorlog hoorde het bij Oostenrijk. Dat verklaart meteen het feit van tweetaligheid, je hoort hier zowel Duits als Italiaans. De regio wordt dan ook vaak Süd-Tirol genoemd en ook de druivenrassen worden aangeduid met de Duitse namen; Vernatsch oftewel op z’n Italiaans Schiava (spreek uit ski-ja-va). Heel verwarrend dus.

Klein maar fijn

Alto Adige is een prachtige romantische bergachtige streek (7.400 km²), met ca. 5.400 ha aan wijngaard. Ze verbouwen ca. 62% witte druivenrassen en ca. 38 % rode. De wijngaarden liggen ingeklemd tussen de Dolomieten en bijna altijd op grote hoogte. En ondanks de kleine oppervlakte zijn er grote verschillen in terroir, veel verschillende bodemsoorten en microklimaten.

Gek genoeg was Alto Adige tot eind vorige eeuw een producent van matige wijn. Oorzaak: het gebied heeft veel kleine wijnboeren (ca. 5000) die hun druiven leveren aan wijnbedrijven en coöperaties. Maar het zijn vooral de coöperaties (12) geweest die Alto Adige als kwaliteitsregio op de kaart hebben gezet. En dat is te merken, want 98% is nu een DOC-wijn.  En Alto Adige bezit de meeste wijn met een tri bicchieri  beoordeling van de Italiaanse wijngids Gambero Rosso!!!

Kwaliteit in de lift

Vernatsch druiven
Vernatsch druiven zijn grote trossen met kwetsbare druiven

Over naar de Vernatsch. Dit inheemse druivenras is voor het eerst beschreven in de Middeleeuwen. En sinds de 16 eeuw is Vernatsch een van de belangrijkste druivenrassen in Alto Adige, zelfs nu nog steeds de grootste (12,6%) van de regio. Maar waarom werd deze inheemse druif zo impopulair? In het verleden probeerden deze wijnboeren een zo’n groot mogelijke oogst uit hun wijngaard te halen. Kwantiteit stond bovenaan. Vernatsch kreeg een slechte naam en imago. Maar sinds 1980 is hier verandering in gekomen. Op dit moment is Vernatsch bezig aan een ware wedergeboorte en past helemaal in de trend van nu: frisse elegante wijnen met een laag alcohol waarbij een subtiele complexiteit te herkennen is.

 

Vernatsch is een diva!

 

Op ontdekkingstocht naar Vernatsch

Tijdens de Wine Summit 2019 waren er maar liefst 150 journalisten uit 32 verschillende landen uitgenodigd. Elke journalist kon kiezen voor een tour gericht naar één van de leading druivenrassen: Pinot Blanc, Sauvignon Blanc, Gewürztraminer, Schiava oftewel Vernatsch, Pinot Noir of Lagrein. Ik deed de Vernatsch-tour en bezocht die dag 3 verschillende wijnbedrijven die hierin gespecialiseerd waren: Manincor, Cantina Kalltern en Castel Sallegg. Deze drie bedrijven liggen alle drie in de regio ‘Lago di Caldaro’ en over het algemeen is het karakter van deze wijnen wat zachter. In principe zijn er 3 DOC’s voor Vernatsch:

  • Caldaro (zacht)
  • Meranese (meer kruidig)
  • Santa Maddalena (meer body). (In deze DOC mag men Vernatsch blenden met het rode druivenras Lagrein (max 15%).)
Cantina Manincor in Alto Adige
Manincor betekent Hand-op-Hart

Manincor

Dit biodynamische wijndomein is uiterst modern. De naam Manincor is afgeleid van Man-in-Cor en betekent Hand-op-Hart. De wijngaarden liggen op de hellingen rondom het landgoed en kijken uit over het Caldaromeer. Prachtige percelen met het pergolasysteem hangen vol met grote trossen Vernatsch-druiven. ‘Vernatsch is een diva’, vertelt sales manager Matthias Jaeger.’ Gevoelig voor meeldauw, gevoelig voor oxidatie. Gezien de problemen en het werk zou het eigenlijk een van de duurste wijnen van de regio moeten zijn!’ Ze werken hier met zwaartekracht en de wijnkelder is gesitueerd in de berg.
Importeur: Les Généreux, alles behalve de Vernatsch!
Geproefd 2018 in Italië: sappig , fruitig en kruidig met licht drogende tannines. Goede balans (cijfer 8).

Cantina Kalltern

We ontmoeten wijnmaker Andrea Moser en marketing manager Tobias Zingerle in de wijngaarden van Kellerei Kalltern (oftewel Cantina di Caldaro), aan de voet van het Caldaromeer.

Wijnmaker Andrea Moser van Kellerei Kalltern
Wijnmaker Andrea Moser van Kellerei Kalltern

De Vernatsch is voor hun nog steeds het belangrijkst (80 ha). Ze zijn volop bezig om de kwaliteit nog verder te verbeteren met als filosofie: ‘als de kwaliteit echt goed is, dan gaat de prijs vanzelf omhoog.’
Ze experimenteren heel veel; proberen verschillende productiemethoden uit, gebruiken verschillende ‘klonen’, kijken wat houtlagering kan doen en herplanten oude stokken op de beste plekken.
Hun inspanningen lijken ook beloond, want de icoonwijn Quintessenz Classico Superiore 2017 scoort torenhoog. Behalve een beoordeling van tri bicchieri, krijgen ze ook een award voor beste prijs-kwaliteit.
Importeur: Rejoice.nl Prijs: € 14.00

Castel Sallegg

Castel Sallegg is een familiebedrijf (30 ha). Ze hebben 3 ha met Vernatsch, op zandbodem en gebruiken het traditionele pergolasysteem, zodat de wind goed door de druiven kan blazen. Op die manier kunnen de bladeren de grote trossen met kwetsbare Vernatschdruiven beschermen tegen zonnebrand. Hun Vernatsch heet Bischofsleiten, en dat is tevens de naam van de wijngaard die tegen de helling ligt.
Geen importeur, niet kunnen proeven (moest helaas fles achterlaten in hotel).

De wijngaard Bischofsleiten van Castell Sallegg ligt aan de voet van het Caldaromeer

Hoe smaakt Vernatsch?

Vernatsch is een verfijnde lichtrode wijn, vergelijkbaar met Pinot Noir, Beaujolais of Valpolicella. Frisfruitig en kruidig van smaak met aroma’s van rood fruit als kersen, frambozen en aardbeien. Milde tannines. Elegant, fragiel en verleidelijk. Advies: licht gekoeld drinken.

Wat eten bij Vernatsch?

Door z’n frisse elegantie kun je Vernatsch heel goed als aperitief schenken. Maar je kunt er ook heel goed bij eten. Vanwege z’n frisse zuren combineert hij heel goed met gerechten met spek, zoals deze salade met spekjes. Of schenk hem bij: pizza of pasta met tomaat, tomatentaart met tapenade, pasta met wodkasaus, of de Siciliaanse zwaardvis, Charcuterie, Gevulde scharrelkip, Griekse kip met feta en verse kruiden, King toast van de chef met lef, Gehaktbrood met ei en spek, Andijviestamppot met gehaktballetjes . (Klik op de linkjes voor het recept!)

Tomatentaart met olijventapenade uit het kookboek Provence van Alex Jackson
Tomatentaart met olijventapenade

 

Waar koop je Vernatsch in Nederland?

Op dit moment is het heel moeilijk om Vernatsch te kopen in Nederland. Er is heel weinig beschikbaar. Maar je kunt wel terecht bij importeur Rejoice, hij verkoopt verschillende rode wijnen van de Vernatsch-druif, zowel uit Caldaro als uit Santa Maddalena. Ook verkrijgbaar in een mixdoos!
Daarnaast kun je ook bij importeur Anfors terecht. Hij verkoopt de Vernatsch 2018 van Cantina Colterenzio uit Santa Maddalena. € 12,95.

 

Vernatsch uit Nederland van Rejoice.nl en Anfors Imperial
Tweemaal Vernatsch, te koop in Nederland

Proefnotitie Quintessenz Classico Superiore 2017 van Kellerei Kalltern:

Hij oogt als een pinot noir: doorschijnend rood. In de geur kruidig met aroma’s van rijpe kersen. Ook in de smaak  een frisse aandronk met hier opnieuw mooie kruidigheid en véél fruitaroma’s (rijpe kersen). Sappig met body! Lekker amandelbittertje in de afdronk. Beoordeling: 8,5.

Te koop bij Rejoicewijn. Prijs € 14,00

 

Proefnotitie Vernatsch St. Magdalener 2018 van Cantina Colterenzio:

Wat lichter van kleur dan de Quintessenz. In de neus ingetogen met wat zachte aroma’s van zomerfruit. Ook deze Vernatsch is fris en sappig, wat minder complex en spannend dan de Quintessenz. Een lichte kruidige zomerwijn. Beoordeling: 7,3.

Te koop bij Anfors Imperial. Prijs € 12,95

 

 

INTERESSE GEWEKT?

Volg mij dan op Instagram, Facebook of Pinterest en blijf op de hoogte van mijn laatste culinaire avonturen.

Meer heerlijke recepten met bijpassende wijnsuggesties? Meld je aan voor mijn nieuwsbrief.

Eén reactie op “Vernatsch heeft de toekomst!”

  1. Hallo,
    Al vele jaren heeft Vernatsch bij ons de toekomst. We focussen weliswaar op de zakelijke markt. Via onze website zijn wijnen als Vernatsch ook voor particulieren te bestellen. Van het familiehuis K. Martini & Sohn in Girlan bij Bolzano wijn Vernatsch 2018 op voorraad.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *