Eind vorig jaar bezocht vinoloog Angelique Meulendijks voor www.ilovefoodwine.nl wijnregio Neusiedlersee in Oostenrijk. De focus lag op druivenras zweigelt, want dit rode druivenras vierde haar 100e verjaardag (lees hier meer over zweigelt). Vandaag een roadtrip langs 8 enthousiaste wijnboeren die zweigelt hebben omarmd.
Neusiedlersee is een wijngebied op nog geen uur rijden van Wenen en staat vooral bekend om zijn edelzoete wijnen. Maar daar wordt ook rode wijn gemaakt: de rode Neusiedlersee DAC, gemaakt van het druivenras zweigelt. Dit druivenras werd in 1922 ontwikkeld en vierde vorig jaar haar 100e verjaardag. Reden om nader kennis te maken.
Salzl Seewinkelhof (Illmitz): echt familiebedrijf
Christoph Salzl van wijngoed Salzl Seewinkelhof in Illmitz is naast wijnboer en wijnmaker ook de voorzitter van Neusiedlersee DAC. Het wijngoed is een prachtig gebouw in mediterrane sfeer met rode dakpannen en grote terracotta potten. Het wijnbedrijf is een echt familiebedrijf en maakt al wijn sinds 1840. Na de rondleiding door de kelder volgt de proeverij in het mooie proeflokaal bij het domein. De wijnen van Salzl maken indruk. Bijvoorbeeld de Figaro, een romige Grüner Veltliner Reserve van oude stokken met lie rijping en de Zweigelt Sacris, een Zweigelt Neusiedlersee DAC Reserve met een volle en krachtige smaak. Wat verder opvalt is de goede prijs/kwaliteitsverhouding van de wijnen.
Jacqueline Klein (Andau): powerwoman!
Het wijnbedrijf van Jacqueline Klein bevindt zich in Andau, vlak bij het grootste wijnbedrijf in Neusiedlersee: Scheiblhofer. Jacqueline is een stoere wijnmaakster die een persoonlijke voorkeur heeft voor krachtige wijnen. Na een rondleiding door de kelder (met o.a. barriques van Oostenrijks hout) proeven we o.a. haar Chardonnay, Zweigelt en Syrah. Alle wijnen zijn vol en krachtig en complex van smaak door de houtrijping.
Kracher (Illmitz): 70% is edelzoet
Alle wijnboeren pakken flink uit met hun wijnen, maar de proeverij bij Kracher (30 ha) spant de kroon met maar liefst 21 wijnen. Helaas is derde generatie wijnmaker Gerhard Kracher zelf niet aanwezig omdat de oogst van de druiven voor de zoete wijnen in volle gang is. Salesmanager Fabian Tiefnig begeleidt de proeverij. We starten met Brut Rosé, een frisse mousserende wijn van chardonnay, pinot blanc en zweigelt, daarna de stille witte en rode wijnen en we sluiten uiteraard af met de edelzoete Botrytis wijnen waar Kracher om bekend staat (Kracher maakt 70% zoete en 30% droge wijnen).
Hoe zoeter hoe rijker
Wat opvalt bij de stille wijnen van de zweigelt druif van Kracher is de frisse (strakke), elegante stijl van de wijn. De zoete Trockenbeerenauslese (TBA) wijnen zijn opgevoed in roestvrij staal (Zwischen den Seen) of in nieuwe barriques (Nouvelle Vague) en zijn spannend door het samenspel van zoet en zuur. Hoe hoger het nummer op het etiket, hoe zoeter en rijker de wijn. We proeven ook TBA No. 7 Zwischen den Seen Welschriesling 2012, een wijn die recent 100 punten kreeg van Robert Parker!
Zur Dankbarkeit (Podersdorf): wijngaard aan het meer
Wijngoed zur Dankbarkeit (14 ha) ligt in Podersdorf am See, de enige plaats aan de oostkant van het meer die direct aan het water ligt. Als wijnmaker Andreas Glück hoort dat ik het meer nog niet heb gezien, roept hij uit dat ‘je het meer gezien moet hebben om de wijnen te snappen’ en maakt hij een omweg via de uitkijktoren bij het meer. De toren biedt een wijds uitzicht tot aan overkant van het grote meer waar het beroemde stadje Rust ligt, bekend van de Ruster Ausbruch en van de Oostenrijkse Weinakademie. Andreas laat ook zijn wijngaard aan de oever van het meer zien, waar hij nog even snel een druif proeft.
Andreas Glück: ‘Je moet het meer hebben gezien om de wijnen te snappen’
Hoge noteringen
Daarna rijden we door naar het wijngoed met de Podersdorfer Weinstube, waar we de wijnen van Zur Dankbarkeit proeven in combinatie met pannonische specialiteiten zoals worst van Hongaars grijs steppenrund, kippenleverpastei en allerlei streekkazen. De meeste wijnen hebben van Falstaff 90 of meer punten gekregen en zijn mooi in balans.
Andreas laat ons ook nog een speciale wijn proeven, een rosé gemaakt van pinot noir, opgevoed op barrique met een alcoholgehalte van rond de 15%. Een gastronomische rosé met een afwijkende stijl.
Hannes Reeh (Andau): jong en dynamisch
Wijnbedrijf Hannes Reeh zit in Andau, vlakbij de Hongaarse grens en is met meer dan 120 ha een vrij grote wijnboer in dit gebied. Hij heeft zijn opleiding genoten aan de wijnbouwschool Klosterneuburg (ook de plek waar de zweigelt druif is ontwikkeld door Professor Fritz Zweigelt) en na een aantal buitenlandstages heeft hij in 2007 het wijnbedrijf overgenomen van zijn ouders.
Amerikaanse invloeden
Aangekomen bij het hippe, moderne proeflokaal valt meteen de strakke communicatie in zwart en wit op. De medewerkers dragen t-shirts met de tekst ‘Ich bin ein Reehbel’. De wijnen hebben Engelse namen zoals ‘Unplugged’. Hierdoor zien deze er eerder Amerikaans dan Oostenrijks uit. Ook de wijnen van Hannes Reeh hebben wel wat Amerikaans. Ze zijn vol van smaak met een ronde, soepele afdronk.
We proeven o.a. de Reehbellion, een mousserende rode wijn met een zoetje, gemaakt van zweigelt, de Neusiedlersee DAC Zweigelt, een frisse, fruitige en soepele rode wijn en de Unplugged Zweigelt, een Zweigelt Reserve met 12 maanden houtrijping op nieuwe barriques: een volle, ronde, soepele rode wijn met veel donker fruit, kruidigheid en toast. De filosofie achter de wijnen van Hannes Reeh is dat ze gewoon lekker moeten zijn en dat je ervan moet genieten.
Wein trinken sollte eine Leidenschaft sein, keine Wissenschaft’, zegt Hannes Reeh
Christian Haider (Neusiedl): mooie balans
Christian Haider heeft zijn wijnbedrijf in Neusiedl (16 ha). Op weg daarnaartoe neemt hij me mee de heuvel op naar zijn wijngaarden. Hier hebben we een mooi uitzicht over het meer. Christians wijnen vallen op vanwege de kwaliteit, maar ook vanwege de moderne etiketten waarop een foto is afgebeeld. De wijnen van Christian Haider zijn elegant, met een mooie balans tussen rijp fruit, zuren en houtgebruik. Dat de wijnen in de smaak vallen is ook te zien aan de muur van het gezellige proeflokaal, waar de vele prijzen hangen die Christians wijnen hebben gewonnen tijdens wijnconcoursen.
Alexander Egermann (Illmitz): jongste wijnmaker van het jaar
Tijdens mijn verblijf in Neusiedlersee, slaap ik in het hotel van de familie Egermann, Pension zur Sonne in Illmitz. Achter het hotel zit het wijnbedrijf. De wijnmaker is de jonge Alexander Egermann. Deze vriendelijke, bescheiden jongeman is pas 29 jaar en heeft al twee jaar achter elkaar de Falstaff ‘Jungwinzer des Jahres’ prijs gewonnen met de meeste online publieksstemmen. Alexander heeft in 2020 het wijnbedrijf (20 ha, 65.000 flessen) overgenomen van zijn ouders. Tijdens de proeverij valt de kwaliteit van de wijnen op.
Mijn favorieten zijn de romige Weissburgunder en Chardonnay, en de volle en krachtige Zweigelt Römerstein. Römerstein is een wijngaard met een warme, zwarte bodem met stenen en dat proef je terug in de volle en krachtige wijn. Tijdens het proeven komt de goede prijs/kwaliteitsverhouding van de wijnen naar voren.
DAC staat voor Districtus Austriae Controllatus en is de wettelijke afkorting voor een kwaliteitswijn met beschermde herkomst, die typisch is voor de streek. Elk DAC-gebied in Oostenrijk is gewijd aan de toonaangevende druivenrassen in zijn regio. Bij rode wijn staat Neusiedlersee DAC voor het authentieke en typische karakter van zweigelt, een relatief jonge druivenras, dat in de jaren 20 werd ontwikkeld door een kruising van twee inheemse blauwe druivenrassen, blaufränkisch en sankt laurent. De bij de DAC aangesloten wijnbedrijven maken twee soorten wijn, een klassieke, op het fruit gemaakte Zweigelt en een reserve Zweigelt met houtrijping op barrique.
Franz Schneider van Artisan Wines: vernieuwend
Franz is de laatste wijnboer die ik bezoek in Neusiedlersee. Hij heeft 7 ha wijngaard en is één van de kleinere wijnmakers in het gebied. Hier komt ook de naam Artisan Wines vandaan, bedacht tijdens zijn stage in Zuid-Afrika omdat er wel 6 Franz Schneiders in het dorp wonen. Aangezien het wijnbedrijf in Halbturn zit, rijden we ook even langs de toeristische trekpleister: Schloss Halbturn, waarin nu een hotel en restaurant gevestigd zijn.
Franz heeft geen haast en we hebben tijd voor een wandeling door het park rondom het slot. Daarna rijden we door na zijn wijnbedrijf. Na een rondleiding door de wijnmakerij en de kelder gaan we naar de ruimte waar de proeverij plaatsvindt. Hier zien we de bescheidenheid van deze vriendelijke wijnmaker; de prijzen die hij heeft gewonnen met zijn wijnen en het diploma van zijn wijnbouwopleiding zijn nog niet opgehangen en liggen nog op de kast.
Elegante stijl
De wijnen van Franz hebben een elegante stijl met mooi fruit en frisse zuren. Hij houdt van experimenteren en maakt ook een orange wijn van sauvignon blanc in een amphora. In de kelder zet Franz een uitsnede van een zwarte kat, de ‘Zeller Katze’, bij het vat met de beste wijn. Voor mij gaat de ‘Zeller Katze’ naar de Ried Kaiserberg Chardonnay 2019, die een lange houtrijping op nieuwe vaten heeft gehad en toch elegant is. Ook tijdens deze proeverij valt de goede prijs/kwaliteitsverhouding van de wijnen op.
De veelzijdigheid van de zweigelt druif
Wat ik meeneem van mijn bezoek aan Neusiedlersee zijn de veelzijdigheid van de zweigelt druif, de hoge kwaliteit van de wijnen, de vriendelijkheid van de wijnboeren en het prachtige gebied. In Neusiedlersee worden van de zweigelt druif zowel stille als mousserende wijnen gemaakt en ook heerlijke zoete dessertwijnen. De vinificatiemethode (wel of geen houtrijping in barrique) geeft een fruitige, soepele wijn met een sappige smaak of een volle, krachtige wijn met toast en kruidigheid.
Kwaliteit is hoog!
Er zijn veel familiebedrijven waarbij de jongere generatie wijnboeren het bedrijf heeft overgenomen van hun ouders. De jonge wijnboeren hebben een goede opleiding gehad en vaak stage gelopen in het buitenland. Dit is terug te proeven in de kwaliteit van hun wijnen. Ik heb werkelijk geen slechte wijn geproefd; er zijn alleen uitschieters geweest naar boven. Je merkt aan alles dat de wijnboeren trots zijn op het prachtige gebied waar ze wonen en op de wijnen die de er vandaan komen. De Zweigelt en dit gebied is zeker een bezoek waard.
Neusiedlersee, een gebied voor levengenieters!
Angelique Meulendijks is Registervinoloog® en horeca-wijnadviseur. Daarnaast is ze wijndocent en organiseert organiseert ze wijn(-spijs) proeverijen voor bedrijven en particulieren, zowel in het Engels als het Nederlands. Als echte Brabantse is ze een liefhebber van lekker eten en drinken en vindt ze het ook leuk om daarover te schrijven.
Geef een reactie