Puur Portugal

8x de allerbeste culinaire tips voor Alentejo

Ga (of wil) je binnenkort op vakantie naar Portugal? En…, ben je een echte foodie? Dan is de regio Alentejo de allerbeste optie. I Love & Food-schrijfster Rosina reisde naar Portugal om de culinaire hotspots van Alentejo te ontdekken. En van deze 8 culinaire adresjes worden wij héél blij. Kijk maar mee en zet ze op je bucketlist.

Alentejo in PortugalDe naam van deze Zuid-centrale regio, além do Tejo, betekent letterlijk ‘over de Taag’.

Alentejo wordt ook wel de broodmand van Portugal genoemd. De vruchtbare grond en glooiende velden brengen prachtige producten voort zoals pure olijfolie, orange wine gerijpt in amfora’s, hemelse (schapen)kaas, de zwarte Iberische varkens, kurk en nog veel meer. Dat wil je proeven, dat wil je ontdekken. We zetten ze op een rijtje, want met deze culinaire tips ontdek je het allerbeste wat Alentejo te bieden heeft.

TIP 1

Volg een Portugese kookles in Évora

Dé manier om kennis te maken met de Portugese keuken, is zelf de handen uit de mouwen te steken. Dit doe je bij The Portuguese Cooking School in Évora.

Sofia is de eigenaresse van de kookschool en met haar ommuurde paradijsje in het centrum van Évora, waan je je even in cooking heaven. In de tuin heeft ze diverse fruitbomen staan en er is een behoorlijke moestuin waarvan dankbaar gebruik gemaakt wordt tijdens de kookles. De keuken zelf ziet er gezellig uit met als basis de mooie diepe kleur geel en blauw die je ook vaak op de huizen in Alentejo ziet.

Sofia heeft jarenlang gewerkt als gids in Évora en heeft naast veel kennis over koken ook veel kennis over de geschiedenis van Portugal en Évora in het bijzonder. Kookles bij Sofia is eigenlijk een twee-in-één ervaring: je leert er koken én je leert meer over Alentejo.

Migas maken

Tijdens mijn les maken we een traditioneel Portugees gerecht; Migas, een soort hartige broodpudding. In Alentejo wordt dit gemaakt van oud (geweekt) tarwebrood. De andere standaard ingrediënten die je toevoegt zijn olijfolie, knoflook en uien (die je overigens bijna in alle Portugese gerechten terug vindt ?) . Verder voeg je naar eigen smaak toe wat je toevallig in huis hebt, zolang je het maar fijn snijdt. Migas wordt traditioneel gegeten bij een hoofdgerecht, zoals bijvoorbeeld carne do Alguidar (varkensvleesblokjes in een marinade van pimiento pasta).

Portugese cooking school in Evora
Portugese cooking school in Évora

 

Tip 2

Geniet van de traditionele keuken bij Café Alentejo

Café Alentejo in ÉvoraGeen zin om zelf te koken? De traditionele keuken kan je ook uitproberen in een van de beste restaurants van Évora, Café Alentejo. Het ligt in een straatje dat uitkomt op het Praça do Giraldo, een prachtig plein met dito architectuur. Laat de naam je niet van de wijs brengen; dit is geen café maar een restaurant. En wat voor restaurant. In de 16e eeuw herbergde dit pand al een taverne, taberna in Portugees. Bij binnenkomst proef je de oude sfeer door de prachtige bogen en gewelfde plafonds. En de historie zie je ook terug in het eten, want in dit restaurant serveren ze echte traditionele gerechten uit Alentejo. En het feit dat je hier veel locals ziet eten, bewijst dat je hier aan het goede adres bent.

Ruime kaart

Op de zeer uitgebreide menukaart staan gerechten als sopa de cação (hondshaai in een bouillon van knoflook en koriander), ovos mexidos com espargos (roerei met groene asperges), een proeverij van salgadinhos (kaasjes en vleeswaren uit de regio), rabo de boi estufado em vinho tinto (gestoofde ossenstaart in rode wijn) en natuurlijk Migas Alentejanas com carne de alguidar (broodpudding met varkensvlees). Vergeet vooral de dessertkaart niet, want hier serveren ze een uitgebreide selectie doces conventuais (kloosterdesserts). Deze desserts worden gemaakt met grotendeels eidooiers, en zijn zoet en machtig.

En voor ik het vergeet; Café Alentejo heeft een prachtige collectie wijnen uit de hele regio. Dus wijnliefhebbers komen hier zéker aan hun trekken.

 

Tip 3

Druiven persen bij Carmim in Reguengos de Monsaraz

Over wijn gesproken: ooit zelf wel eens wijn geperst? Of beter gezegd; ooit zelf wel eens druiven geplet met je voeten? Ik ook nog niet eerder, maar bij Carmim, een coöperatie voor kleine druiventelers, mag ik dit zelf proberen! Het is sowieso een bijzonder bezoek, want tijdens het druiven pletten worden we begeleid door een koor (bestaande uit medewerkers van de coöperatie) die de traditionele Cante Alentejano zingen. Deze vorm van zang, die ontstaan is op het platteland, is inmiddels door UNESCO erkend als immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid. (link naar film: Cante Alentejano, polyphonic singing from Alentejo, southern Portugal – intangible heritage – Culture Sector – UNESCO)

Druiven persen met je voeten!
Druiven persen met je voeten!

Traditioneel mensenwerk

Maar goed, ik dwaal af, we waren bij de voeten gebleven. Nadat ik mijn voeten gewassen heb, stap ik in de brei van druiven, die inmiddels behoorlijk paars kleurt. Samen met een drietal medewerkers en een mede reisgenoot, pletten we op het ritme van de Cante Alentejano de druiven tot moes. De reden dat er gekozen wordt voor voetmatig pletten boven machinaal is omdat de zachte menselijke voet ervoor zorgt dat de schilletjes wel geplet worden en de pitjes niet. Zodoende wordt een bittere tanninesmaak voorkomen en blijft de wijn dus mooi zacht van smaak. Bij Carmim doen ze dit nog maar voor één wijn, namelijk de Primitivo, voor andere wijnen is het gewoonweg te arbeidsintensief.

Zelf druiven persen kan niet altijd, het hangt af van de oogstperiode en beschikbaarheid. Gelukkig kun je er ook terecht voor een bezoek aan de bodega, een wijnproeverij met hapjes en/of lunch. Check de site van Carmim voor meer informatie.

Leuk weetje; de druivensmurrie kon ik makkelijk van mijn benen afspoelen maar mijn voetzolen waren echt wel een paar dagen paars-rood ?. En mocht je je zorgen maken over de hygiëne: er wordt gezegd dat het hoge alcoholpercentage in de wijn de eventuele bacteriën sowieso de das om doet. Laten we dat maar hopen dan!

 

Tip 4

Peaceful overnachten bij eco-hotel Montimerso

Een van de mooiste plekjes in deze regio vind ik net buiten het mooie Middeleeuwse plaatsje Monsaraz. Het Montimerso SkyScape Countryhouse is gelegen midden in de natuur met uitzicht over het Alqueva meer. Dit eco-hotel is gebouwd door een koppel, Catarina en Henrique, dat het drukke Lissabon ontvlucht is en hier een oase van rust gecreëerd heeft.  Met de wit gestucte muren is het een ode aan de traditionele manier van bouwen in Alentejo. Wij komen aan rond zonsondergang en krijgen lekkere hapjes en lokale wijnen bij de infinity pool. We hebben een prachtig uitzicht op Monsaraz. Veel beter dan dit is er niet!

Bij Montimerso relaxen
Heerlijk relaxen met je voetjes in het water

Naast dat je kunt verblijven in dit kleinschalige hotel, kun je ook eten in het Skyscape restaurant. Het restaurant serveert comfortfood maar dan wel met een moderne twist. Bij de bereiding van hun gerechten kiezen ze voor seizoensgebonden en lokale producten uit de regio. De bediening is supervriendelijk en natuurlijk is ook hier weer een groot assortiment lokale wijnen te vinden. Als het weer het toelaat kun je op het terras eten met werkelijk een prachtig uitzicht over de Alqueva bedding. En als de zon ondergegaan is, zie je met een beetje mazzel de Melkweg, want de Alentejo regio is uitgeroepen als een van de beste plekken waar je sterren kunt kijken. Waar wacht je nog op?

 

Tip 5

Ontdek de bijzondere gin van Sharish Gin Distillery

Echt een feestje is het om de Sharish Gin Distillery te bezoeken! Dit eerste interpretatiecentrum van gin op het Iberisch schiereiland is een van de weinige distilleerderijen waar je bijna het hele jaar terecht kunt voor een rondleiding, workshop en -natuurlijk- proeverij. Ze zijn ontzettend trots op wat ze produceren. Wat na zijn ontslag als leraar toerisme begon hij met een snelkookpan in de garage. Dat is uitgemond tot een productie van ruim 110.000 flessen per jaar. De flessen zelf zijn uniek en hebben een verwijzing naar de regio: de fles heeft de vorm van de berg waar Monsaraz opgebouwd is. Ook de naam Sharish Gin doet de regio eer aan: de naam Monsaraz is te herleiden van het Arabische Sharish, een struik die veel voorkomt in Alentejo.

Gin Tonic van Sharish Gin
Mooie verkleuring van wit naar paars

Magic in het glas

Na een uitgebreide rondleiding en uitleg over de verschillende kruiden die gebruikt worden bij het maken van hun gins, volgt uiteraard een proeverij. Ik neem de Sharish Blue Magic Gin. Door deze gin te infuseren met de blauwe kittelbloem (butterfly pea) heeft hij een prachtige diepblauwe kleur. En het wordt echt magic als er tonic aan toegevoegd wordt. Door de werking van het citruszuur reageert de gin op natuurlijke wijze en wordt de vloeistof lila/roze. Een spectaculair idee voor een feestje! Ben jij ook een gin liefhebber? Dan is dit een niet te missen stop in Alentejo!

 

Tip 6

Even shoppen bij Casa Tial in Monsaraz

Ik hou van kleine, lokale winkeltjes die producten uit de regio verkopen. Casa TialIn Monsaraz vind ik zo’n winkeltje. Casa Tial is een piepklein winkeltje waar je mooie olijfolie kunt kopen, unieke wijnen, sardientjes in (hele leuke) blikjes, chocolade, zelfgemaakte cakejes en gebakjes, natuur-zeepjes, worstjes, honing, gins, noem maar op. De van oorsprong Franse eigenaar heeft een neus voor de mooiste producten én weet het ook nog eens zo uit te stallen dat het een lust voor het oog is. En, niet onbelangrijk, ze verkopen er ook nog eens een goede kop koffie. Heerlijk om samen met een pastel de nata je wandeling door Monsaraz te eindigen!

 

Tip 7

Portugees lunchen bij Taberna a Pipa in Beja

Nog zo’n zaakje om op te vreten. Taberna a Pipa  is een typische traditionele taverne uit Alentejo en gelegen in het historisch centrum van Beja. Witgekalkte muren voorzien van de voor Alentejo zo kenmerkende mosterdgele lambrisering, houten balken, blauwe stoeltjes en oude landbouwwerktuigen aan de muur geven dit zaakje meteen een heel rustieke sfeer.

Alles homemade

De eigenaar, ondanks zijn gebrek aan kennis van het Engels, is zeer enthousiast en serveert de ene lekkernij na de andere. Hier eet je de traditionele gerechten uit Alentejo, zoals mama ze zou maken. Denk daarbij aan Migas de Espargo (hartige broodpudding met asperges), Tomatada (een tomatenprutje (met alle respect) waar je je vinger bij aflikt en Bacalhau à Bràs (een mengsel van flinters klipvis en aardappel, ei, en – hoe kan het ook anders- ui en knoflook). Hou wat ruimte over voor het toetje, want ook die zijn niet te versmaden!

 

Taberna à Pipa
Bacalhau à Bràs

Tip 8

Paradijs op aarde: Herdade da Malhadinha Nova

De beste culinaire tip heb ik voor het laatst gehouden. Man man man, wat een beleving was het bij Herdade da Malhadinha Nova. Op de laatste avond dat ik in Alentejo ben, belanden wij bij dit paradijs op aarde. In ruim twintig jaar tijd hebben de broers João en Paulo en hun vrouwen Rita en Maria Antónia een verlaten landgoed met toewijding en passie omgetoverd tot een plek waar je kunt verblijven in een van de luxe suites of villa’s, je je kunt vergapen aan de Lusitano paarden die daar gefokt worden, je kunt wandelen over de uitgestrekte heuvels die bij het landgoed horen, je hun beste wijnen kunt drinken, maar waar je vooral echt heel erg goed kunt eten.

Een plek om van te dromen: Herdade da Malhadinha
Een plek om van te dromen: Herdade da Malhadinha

Hacienda met sterren-restaurant

De sterrenchef Joachim Koerper van Restaurant Eleven in Lissabon serveert samen met de plaatselijke chef Rodrigo Madeira e Vitalina Santos een ongelofelijk menu met bijpassende wijnen van het domein zelf. Als amuse krijgen we een verse oester, een tartaar van tandbaars en limoen en een op een takje tijm geprikte vers gegrilde groenten. De traditionele tomatensoep uit Alentejo (maar dan sterwaardig) wordt opgeschonken uit een soepterrine die gemaakt is in de regio. Het hoofdgerecht bestaat uit supermals kalfsvlees met verschillende bereidingen van bloemkool, wat smelt op je tong. Naast dat zoveel mogelijk groenten en fruit op het domein verbouwd worden, zijn ook de koeien van hun eigen grondgebied.

En noem me een sentimentele truthola, maar bij het dessert van appel en de bijpassende late harvest wijn, schieten de tranen in mijn ogen. Ik proef de passie die deze familie heeft voor alles wat ze doen. En dat raakt me.

 

Heb jij na het lezen van deze culinaire tips ook zin gekregen om Alentejo te gaan bezoeken? Kijk dan op Visitalentejo – Turismo do Alentejo en/of op www.winetourismportugal.com.

 

Eén reactie op “8x de allerbeste culinaire tips voor Alentejo”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *