Al eerder publiceerde ik vele malen (o.a. een persreis) over de fantastische wijnen uit Ribera del Duero. En op dinsdag 23 april was het opnieuw feest. Een select gezelschap van wijnprofessionals werd verwelkomd bij het Spaans restaurant Parallel voor een kennismaking met de zogenaamde ‘show’ wijnen van Ribera del Duero; een exclusieve perslunch waarbij 8 Spaanse topwijnen uit dit gerenommeerde wijngebied werden gepresenteerd onder de deskundige begeleiding van Cees van Casteren, Master of Wine. Daarnaast was Pablo Baquera Peironcely van D.O. Ribera del Duero aanwezig om vragen te beantwoorden en inzicht te geven in de unieke kenmerken van de regio.
D.O. Ribera del Duero
D.O. Ribera del Duero is nog een relatief jonge D.O. (Designation of Origin) en kreeg pas de D.O.-status in 1982. Voor die tijd werden druiven verbouwd voor grote coöperaties die massaal wijn produceerden. Lokale wijnproducenten, waaronder Alejandro Fernández, van de eerste wijn Tinto Pesquera Reserva), wilden hier verandering in brengen en vroegen om de DO-status voor Ribera del Duero wijnen.
In die tijd waren er slechts 9 wijnhuizen, tegenwoordig zijn er 317 bodegas. Het beroemdste wijnhuis van Spanje, Vega Sicilia, bekend om zijn exclusieve wijnen zoals de Vega Sicilia Unico, bevindt zich in Ribera del Duero. Een andere bekend wijndomein in dit gebied is Pingus van wijnmaker Peter Sisseck, met zijn gelijknamige icoonwijn Pingus.
Terroir en klimaat
Ribera del Duero ligt in het noorden van Spanje in de regio Castilla y Leon en heeft een oppervlakte van zo’n 23.000 ha. Ribera del Duero betekent letterlijk oever van de Duero en dit wijngebied ligt dan ook langs de oevers van de rivier Duero, met verschillende bodems die bestaan uit o.a. kalksteen, veen, klei en mergel.
De wijngaarden liggen op plateau met een hoogte van 700 tot 1000 meter boven zeeniveau, waardoor ze worden blootgesteld aan koel weer, ruige omstandigheden en aanzienlijke temperatuurverschillen.
Volgens Pablo Baquera Peironcely van D.O. Ribera del Duero spreekt de lokale bevolking zelf over ‘9 maanden winter en 3 maanden hel’. In de winter kan het 20 graden onder nul zijn, in de zomer kan de temperatuur overdag boven de 40 graden komen en ’s nachts zakken naar 10 graden. Door de grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht rijpen de druiven optimaal, ontwikkelen ze complexe aroma’s en behouden ze hun zuurgraad.
Groei in export
Na Rioja is Ribera del Duero de grootste producent van kwalitatieve Spaanse wijnen. De export van de Ribera wijnen is de laatste jaren flink toegenomen. De belangrijkste groeimarkten zijn Zwitserland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Volgens Pablo is de export van Ribera del Duero wijnen over de laatste 4 jaar met 75% gegroeid. Bovendien is over dezelfde periode het aantal bodegas dat wijnen exporteert toegenomen van 100 naar 134 wijnhuizen.
Welke druif in Ribera del Duero?
Het belangrijkste druivenras is een regionale kloon van de tempranillo druif, lokaal tinta de país of tinto fino genoemd. Volgens Cees van Casteren staat temprano voor vroeg en dit is dan ook een druivenras dat vroeg rijpt en hierdoor prima geschikt is voor de unieke omstandigheden in dit gebied. Verder heeft tempranillo een dikke schil waardoor deze goed tegen de zon kan.
Groot aandeel oude stokken
De wijngaarden in dit gebied bestaan voor een groot deel uit oude stokken. Volgens Cees was Ribera del Duero altijd een arm gebied, waar weinig geïnvesteerd werd. Omdat er geen geld beschikbaar was om oude wijngaarden te vervangen of te rooien, bevinden zich in dit wijngebied veel wijngaarden met oude stokken. Deze stokken van 30 tot 80 jaar oud leveren druiven met volle en complexe aroma’s, die de basis vormen voor de uitzonderlijke rode wijnen van Ribera del Duero.
Hoe smaakt Ribera del Duero?
De rode wijnen uit Ribera del Duero zijn vol en geconcentreerd, met prachtige zuren en een uitstekende balans. Typische aroma’s zijn rode bes, pruimen, kersen en vijgen, maar ook tabak, leer, koffie, vanille en walnoot dragen bij aan de complexiteit van deze wijnen.
Classificatie of cosecha?
Net als in Rioja worden Ribera del Duero-wijnen ingedeeld op basis van het houtgebruik en de rijping. Termen als “roble” (4 tot maximaal 12 maanden houtrijping), “crianza” (minstens 24 maanden rijping, waarvan 12 maanden op eikenhout), “reserva” (minimaal 36 maanden rijping waarvan 12 maanden op eikenhout) en “gran reserva” (minimaal 5 jaar rijping waarvan 24 maanden op eikenhout) geven aan welke mate van rijping de wijn heeft gekregen.
Wat we echter deze middag ook zien is dat producenten ervoor kiezen om zich niet strikt te houden aan deze vastgelegde classificatie en hun wijnen op de markt te brengen wanneer zij vinden dat deze klaar zijn. Op het achter etiket staat dan alleen: “cosecha” gevolgd door het jaartal.
Alleen ‘cosecha’ op de fles kan echter ook voor problemen zorgen; het wordt voor consumenten moeilijker om direct te herkennen wat voor soort Ribera del Duero-wijn ze te maken hebben. Deze verandering brengt uitdagingen met zich mee, maar biedt tegelijkertijd ruimte voor meer flexibiliteit en individualiteit binnen de wijnindustrie. Het is een ontwikkeling die de wijndrinker uitdaagt om wijn te selecteren en waarderen op basis van persoonlijke smaak en voorkeur, in plaats van alleen te vertrouwen op traditionele classificaties.
8 Spaanse topwijnen uit Ribera del Duero
Onder leiding van Cees van Casteren MW werden we getrakteerd op een geweldige line-up van 8 Spaanse topwijnen uit Ribera del Duero, gecombineerd met bijpassende gerechten bereid door de Spaanse chefs van Parallel.
Ribera del Duero-wijnen zijn geen allemansvrienden; ze vragen om gerechten die hun kracht en complexiteit kunnen evenaren. De chefs van Parallel hebben dat goed begrepen en een bijpassend menu samengesteld, waarbij de Spaanse gerechten perfect aansloten bij de gepresenteerde wijnen. Elke gang wordt begeleid door een flight van 2 wijnen.
Maitake y Jamón
Een heerlijke combinatie van gefrituurde maitake paddenstoel, met plakes Jamón Ibérico de Bellota en gelakt met een saus van o.a. sinaasappel en pimenton. De flight bestaat uit:
- Alejandro Fernández – Tinto Pesquera – Tinto Pesquera Reserva 2020 (Residence Wijnen, € 21,50)
- Bodegas Abadía San Quirce – Abadía de San Quirce Crianza 2020 (De Gouden Ton, € 39,95)
2020 was een jaar met veel regen en meeldauw. De wijnen uit dit wijnjaar hebben een lichtere stijl met veel aromatisch fruit. De frisheid en levendigheid van de wijnen vormen een mooie aanvulling op het gerecht.
Calabaza y Sobrasada
Een harmonieus gerecht van pan de coca met pompoen, sobrasada mallorquina (Spaans brood met smeerbare chorizo van het zwarte varken uit Mallorca) en pipian saus (rode saus op basis van o.a. pompoenpitten, sesam, vanille en kaneel), geserveerd met de volgende flight met 2 wijnen:
- Bodegas Antidoto – Dominio de Es – Viñas Viejas de Soria Genérica Roble 2021(Les Genereux, € 75,-)
- Bodegas Arzuaga Navarro – Arzuaga Reserva 2020 (Wijnimport J. Bart, € 52,-)
Als de gerechten zoeter en gekruider worden door specerijen, zoals bij pompoen en chorizo, is een vollere Ribera wijn een uitstekende keuze. Door de houtrijping op Amerikaans eiken, gaan beide wijnen perfect samen met de complexiteit van de smaken van het gerecht. Mijn persoonlijke favoriet is de elegante Arzuaga Reserva met zijn geconcentreerde smaak, rijk aan donker fruit, frisheid en stevigheid, en een niet te dominante, subtiele houttonen van cocos en vanille door de rijping op eikenhout.
Res y Piquillo
De volgende gang is een smaakexplosie van runder-entrecôte met piquillo peper en kalfsjus, vergezeld door een flight met de volgende twee wijnen:
- Bodegas La Horra – Corimbo Reserva 2017 (Fourcroy, € 65,-)
- Bodegas y Viñedos Valtravieso – V Gran Valtravieso Gran Reserva 2018 (Benier Global Wines, € 85,-)
Deze krachtige wijnen vragen gewoon om een sappig stuk vlees. Een runder-entrecôte is een ideale partner voor deze Reserva en Gran Reserva wijnen, die meer diepte en complexiteit hebben door de langere rijping.
Calamar y Toro
Een heerlijk gerecht van inktvisstoofpot met ossenstaart, piparra (licht pikante peper uit het zuur) en garrofó bonen, geserveerd met een flight van de volgende twee wijnen:
- Pago de los Capellanes – Parcela el Nogal Genérica 2019 (Anfors Imperial, € 75,-)
- Viñedos Y Bodegas Áster – Finca el Otero Genérica 2019 (Anfors Imperial, € 46,40)
De krachtige smaak en structuur van de wijnen kunnen de rijke smaken van dit gerecht goed aan.
Het evenement bood niet alleen een unieke gelegenheid om deze prachtige Spaanse topwijnen van Ribera del Duero te ontdekken, maar ook om meer te leren over het wijngebied en zijn rijke geschiedenis. Dit is vast niet de laatste keer dat we Ribera del Duero wijn geproefd hebben.
GRATIS E-BOOK
Welke wijn past bij welk gerecht?
Ben je liefhebber van wijn én lekker eten? Maar je weet niet precies hoe je een wijn kiest die bij jet gerecht past? Dan is dit dé perfecte gids die je helpt om de juiste wijn-spijs combinatieste vinden. Hoe?
- Door mijn stapsgewijze methode toe te passen
- Met inspirerende voorbeelden om meteen uit te proberen